Dân số Canada tiếp tục tăng với tốc độ nhanh nhất từ trước đến nay. Đó là do nền kinh tế? Rất tiết là không phải điều đó.
BMO Capital Markets cảnh báo nền kinh tế của Canada giống như một cuộc suy thoái, một khi đã được điều chỉnh theo dân số. Tăng trưởng được cho là dễ dàng với sự bùng nổ dân số do nhập cư ồ ạt, nhưng điều này đã gây thành lạm phát. Điều đó gây khó khăn cho Ngân hàng Trung ương Canada khi phải cân bằng lạm phát gia tăng với nền kinh tế đang chậm lại.
Dân số Canada đang bùng nổ, thêm 1,2 triệu người trong một năm
Dân số Canada tiếp tục tăng khi dòng vốn vào kỷ lục được xử dụng làm biện pháp kích thích. Ước tính mới nhất cho thấy mức tăng trưởng hàng năm đạt 3,0% (+1,2 triệu người) kể từ ngày 1 tháng 7. Đây là mức tăng trưởng lớn nhất được ghi nhận xét về mặt con người và có tốc độ nhanh nhất kể từ thời kỳ bùng nổ sau Đệ nhị Thế chiến. Không có nền kinh tế tân tiến nào khác theo đuổi tăng trưởng mạnh mẽ như vậy và đã đạt được điều đó.
Ở mức độ cao, tăng trưởng dân số nhìn chung giúp thúc đẩy nền kinh tế. Nhiều người hơn có nghĩa là tiêu dùng nhiều hơn. Điều đó cũng có nghĩa là phải làm việc nhiều hơn để trả cho mức tiêu thụ đó. Đó là một công thức dễ dàng để tăng trưởng, nhưng không phải dễ dàng như vậy, mà dữ liệu gần đây tiết lộ.
Robert Kavcic, nhà kinh tế cấp cao tại BMO, cho biết: “Rất khó để hạ nhiệt nền kinh tế nói chung khi quy mô dân số đang tăng nhanh như vậy. Nhưng ở cấp độ cá nhân hoặc hộ gia đình, mọi thứ dường như đang trở nên khó khăn hơn”.
GDP của Canada vẫn trì trệ, ngay cả khi dân số tăng trưởng kỷ lục
Theo BMO, người ta có thể mong đợi sự tăng trưởng mạnh mẽ với sự thiết lập dân số của Canada. Dân số đang bùng nổ đang phải đối mặt với tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp kỷ lục. Tỷ lệ tuyển dụng việc làm ở mức 3,9%, cao hơn mức trước đại dịch. Tăng trưởng tiền lương cũng vẫn mạnh mẽ, bất chấp sự xuất hiện đột ngột cạnh tranh việc làm mới.
Ngay cả những cơn gió thuận này cũng không thể cung cấp đủ lực đẩy để thúc đẩy tăng trưởng GDP của Canada. Cơ quan Thống kê Canada (Stat Can) báo cáo GDP thực tế không thay đổi trong tháng 7 và chỉ tăng 0,1% trong tháng 8. BMO nhấn mạnh rằng trong sáu tháng qua, tăng trưởng GDP không hề thay đổi. Không có mức tăng trưởng nào đã là xấu rồi, nhưng việc điều chỉnh theo dân số cho thấy mọi thứ còn tồi tệ hơn nhiều.
Tăng trưởng GDP của Canada giống như một cuộc suy thoái khi được điều chỉnh theo dân số
Điều chỉnh theo mức tăng trưởng dân số, GDP thực tế của Canada đang giảm ở mức đáng báo động. “Xét về mặt bình quân đầu người, GDP thực tế của Canada hiện đang trên đà giảm hơn 2% so với cùng kỳ trong quý 3, mức độ suy giảm thường chỉ thấy trong thời kỳ suy thoái – điểm khác biệt lần này là mẫu số đang tăng lên,” Kavcic nói.
Nói thẳng ra, dân số đang tăng nhanh hơn nhiều so với nền kinh tế. Sự bùng nổ dân số kỷ lục đang thúc đẩy nhu cầu mới, nhưng nó hầu như không thay thế được nhu cầu đã mất. Nhu cầu mới chỉ làm xoa dịu nỗi đau của gia đình.
BMO coi lợi ích lâu dài của việc nhập cư là tin tốt cho Canada. Nhu cầu lao động cao, có tay nghề cao sẽ góp phần thúc đẩy làn sóng nghỉ hưu của thế hệ Baby Boomer. Điều đó sẽ giúp giảm bớt mức tăng lương và lấp đầy khoảng cách về kỹ năng. Tuy nhiên, những hậu quả tiêu cực sẽ được khuếch đại bởi tốc độ theo đuổi.
“Rõ ràng có những lợi ích nhân khẩu học dài hạn từ lượng nhập cư mạnh mẽ, đặc biệt nếu những dòng người đó tập trung vào các khu vực có kỹ năng rất cần thiết của thị trường việc làm. Nhưng tốc độ dòng chảy quan trọng vì nguồn cung nhà ở, dịch vụ chăm sóc sức khỏe và cơ sở hạ tầng cần thiết khác không thể đáp ứng đủ nhanh với tốc độ hiện tại.”
Hơn một nửa mức tăng trưởng là những người cư trú không thường trú, nhiều người có giấy phép học tập. Điều này giúp đóng vai trò lớn hơn ở phía cầu của phương trình so với việc bổ sung vào nguồn cung. Cuối cùng, nó sẽ bổ sung vào nguồn cung, nhưng nó sẽ làm điều đó nhanh như khi nó đến. Nói cách khác, tác động ngắn hạn là lạm phát và tác động giảm phát dài hạn. Cả hai điều này đều không tốt vì tăng trưởng ổn định là mục tiêu của đồng nội tệ của bất kỳ quốc gia nào.
Nói về tiền tệ, BMO coi sự kết hợp của nhiều yếu tố này là tin xấu đối với Ngân hàng Trung ương Canada. Ngân hàng trung ương đang cố gắng giải quyết lạm phát do nhu cầu dư thừa, bao gồm cả sự gia tăng dân số. Lạm phát là một vấn đề nghiêm trọng, làm xói mòn tăng trưởng GDP thực tế và gây áp lực lên các hộ gia đình. Đồng thời, họ cũng phải đối mặt với tình trạng nền kinh tế đang chậm lại. Đó là sự kết hợp của nhiều yếu tố không tạo ra người chiến thắng, bất kể quyết định nào của BoC.