Chính quyền Trump đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với một thẩm phán người Canada tại Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) trong bối cảnh Bộ Ngoại giao Mỹ tiếp tục phản đối tòa án này.
Bộ Ngoại giao cho biết hôm thứ Tư 20/8 rằng Kimberly Prost bị trừng phạt vì “ra phán quyết cho phép ICC điều tra nhân sự Mỹ tại Afghanistan.”
Theo trang web của tòa, Prost là thẩm phán tại phân ban xét xử từ năm 2018, sau hai năm giữ chức Chánh văn phòng (Chef de Cabinet) cho Chủ tịch ICC. Trước khi gia nhập tòa, bà là Thanh tra viên (Ombudsperson) đầu tiên của Ủy ban Trừng phạt Al Qaida thuộc Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.
Bà cũng làm việc cho Bộ Tư pháp Canada gần hai thập niên.
Bộ Ngoại giao cũng có động thái với các quan chức ICC khác từ Pháp, Fiji và Senegal, liên quan đến cuộc điều tra của tòa về hành động của Israel ở Gaza và Bờ Tây.
Bộ cho biết thẩm phán Pháp Nicolas Guillou bị trừng phạt vì phán quyết cho phép ICC ban hành lệnh bắt đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant. Hai Phó Công tố viên Nazhat Shameem Khan và Mame Mandiaye Niang bị trừng phạt vì đã giữ nguyên các lệnh bắt này.
Bộ Ngoại giao đã đưa ngày càng nhiều quan chức ICC vào danh sách trừng phạt tương tự kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh hành pháp nhắm vào tòa án quốc tế vào tháng 2. Các lệnh trừng phạt đóng băng mọi tài sản của các quan chức này tại các khu vực tài phán của Mỹ.
ICC trước đó đã lên án các động thái của chính quyền Trump, gọi đây là nỗ lực làm suy yếu tính độc lập của một thiết chế tư pháp quốc tế.
Cả Mỹ lẫn Israel đều không phải là thành viên của tòa án quốc tế này. Bộ Ngoại giao cáo buộc ICC là “một mối đe dọa an ninh quốc gia đã trở thành công cụ của chiến tranh pháp lý chống lại Hoa Kỳ và đồng minh thân cận Israel của chúng ta.”
“Hoa Kỳ luôn rõ ràng và kiên định trong phản đối việc ICC bị chính trị hóa, lạm dụng quyền lực, coi thường chủ quyền quốc gia của chúng ta và mở rộng thẩm quyền tư pháp một cách bất hợp pháp,” Bộ Ngoại giao nêu.
Ông Trump cũng nhắm mục tiêu vào ICC trong nhiệm kỳ đầu tiên vì các cuộc điều tra liên quan đến Israel và các khiếu nại về cuộc chiến ở Afghanistan. Chính quyền Trump đầu tiên đã nỗ lực đáng kể để cản trở các cuộc điều tra sơ bộ về tình hình Afghanistan, điều này cuối cùng khiến cuộc điều tra của tòa bị tạm dừng.
Ông Trump và các nghị sĩ Cộng hòa khác chỉ trích tòa, nói rằng điều này có thể dẫn đến lệnh bắt đối với các chính trị gia, nhà ngoại giao và quân nhân Mỹ. Họ nói ICC không có thẩm quyền đối với Israel hoặc Hoa Kỳ.
Các lệnh trừng phạt ban đầu của Trump nhằm vào các quan chức đã bị Tổng thống Joe Biden hủy bỏ vào năm 2021 và ICC nối lại cuộc điều tra về Afghanistan vào năm sau đó. Tháng 7 vừa qua, tòa đã ban hành lệnh bắt đối với hai lãnh đạo cấp cao Taliban như một phần của cuộc điều tra.
