Theo một nghiên cứu mới cho thấy, hơn một nửa số người Canada từ 15 tuổi trở lên uống nhiều rượu hơn mức bình thường.
Một phụ nữ 53 tuổi ở Vancouver là chủ một cơ sở thương mại nhỏ, nơi việc giao lưu bằng rượu là điều bình thường cho biết, bà uống mỗi ngày khoảng hơn nửa chai rượu mạnh, và xem đó là “chuyện bình thường” đối với người uống “dè chừng” như bà.
Khi bắt đầu có các triệu chứng trầm cảm, bà cho rằng đó là do sự cô lập với xã hội trong đại dịch COVID-19. Bà được kê đơn thuốc chống trầm cảm nhưng sau vài tháng không thấy có dấu hiệu cải thiện.
Tuy nhiên, bà lại thấy mình thèm rượu thường xuyên hơn.
Bà nhớ lại: “Tôi uống nhanh hơn, uống nhiều hơn. Tôi đang định đi đến cửa hàng rượu để bắt đầu ngày mới.”
Hai bài báo đăng trên CMAJ hôm thứ Hai nhấn mạnh những mối nguy hiểm mà việc xử dụng rượu có nguy cơ cao có thể gây ra cho những người như bà ấy. Phần đầu tiên giải thích rằng việc uống rượu có nguy cơ cao thường không được nhận biết và đưa ra các hướng dẫn điều trị. Và điều thứ hai cho thấy một số loại thuốc chống trầm cảm có thể khiến một số người nghiện rượu uống nhiều hơn.
Việc uống rượu có nguy cơ cao thường không được chú ý
Theo hướng dẫn của Canada về rượu và sức khỏe, được cập nhật vào tháng Giêng, việc uống nửa chai rượu hàng ngày ban đầu sẽ khiến người uống trở thành người có nguy cơ nghiện rượu cao. Việc người uống coi đó là chuyện “thông thường” có thể là dấu hiệu cho thấy mức độ uống rượu này đã trở nên phổ biến như thế nào: hơn 50% người từ 15 tuổi trở lên ở Canada uống nhiều hơn mức bình thường, theo một bản phúc trình mới được công bố hôm thứ Hai, 16/10.
Hiện tại, không có lượng rượu nào được coi là an toàn ở Canada. Để tránh những hậu quả nghiêm trọng về sức khoẻ, nhóm nghiên cứu khuyên bạn không nên uống quá hai ly mỗi tuần.
Những phát hiện mới cũng cho thấy việc uống rượu có nguy cơ cao thường không được nhận biết và điều trị, cũng như chứng rối loạn xử dụng rượu (gọi tắt là AUD) – được định nghĩa là việc xử dụng liên tục và khó kiểm soát việc uống rượu, ngay cả khi phải đối mặt với hậu quả.
Tiến sĩ Evan Wood, Chủ tịch nghiên cứu Canada về Thuốc gây nghiện tại Đại học British Columbia, đồng tác giả của nghiên cứu công bố hôm thứ Hai, cho biết: “Khoảng 95 đến 99 phần trăm không nhận được các loại thuốc hiệu quả để điều trị chứng thèm rượu hoặc các loại thuốc có thể giúp ngăn ngừa tái nghiện rượu”.
Các hướng dẫn này được phát triển bởi một ủy ban gồm các chuyên gia và những người có kinh nghiệm thực tế. Đây là bảng hướng dẫn cấp quốc gia đầu tiên về việc uống rượu có nguy cơ cao từng được xuất bản ở Canada.
Họ đưa ra 15 khuyến nghị cho bác sĩ gia đình, y tá và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe khác, từ cách hỏi về việc xử dụng rượu của bệnh nhân, đến cách quản lý các triệu chứng cai nghiện và điều trị AUD trong thời gian dài.
Bác sĩ Tim Naimi, giám đốc Viện Nghiên cứu Xử dụng Chất gây nghiện Canada tại Đại học Victoria và là bác sĩ chăm sóc sức khỏe, cho biết tất cả chúng ta đều có những lộ trình khác nhau khi nói đến việc uống rượu, nhưng rất ít bác sĩ gia đình của họ hỏi về điều đó, nếu họ có một cái.
Bác sĩ Tim Naimi, người không tham gia vào các nghiên cứu cho biết: “Có rất nhiều người uống rượu đến mức suy yếu một cách khá thường xuyên và có thể không đủ điều kiện mắc chứng rối loạn xử dụng rượu. Nhưng họ đang góp phần gây ra bạo lực gia đình, gây thương tích và các vấn đề về dạ dày.”
Chỉ riêng năm 2017, rượu có liên quan đến 18.000 ca tử vong và khiến hệ thống y tế Canada thiệt hại 5,4 tỷ Gia kim.
Rượu và SSRI có thể là sự kết hợp nguy hiểm
Khi người phụ nữ 53 tuổi ở Vancouver đến gặp bác sĩ gia đình về chứng trầm cảm của mình, bà đã được kê đơn một loại thuốc chống trầm cảm thông thường nằm trong nhóm thuốc gọi là thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc, hay còn gọi là SSRI. Hơn sáu tháng, tâm trạng của bà không được cải thiện. Nhưng việc uống rượu của bà nhanh chóng leo thang.
Cảm giác bỗng dưng thèm rượu mạnh khiến bà sợ hãi. Bà tham gia một chương trình cai nghiện với Tiến sĩ Evan Wood, người đã khuyên bà nên giảm dần thuốc chống trầm cảm và dùng thuốc chống thèm rượu. Khi thực hiện theo lời khuyên, các triệu chứng AUD của bà đã được cải thiện.
Mặc dù biết rượu có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc nhưng bà không biết SSRIs có thể khiến tình trạng nghiện rượu trở nên trầm trọng hơn.
Bài báo thứ hai cũng được xuất bản trên CMAJ hôm thứ Hai 16/10 xử dụng một nghiên cứu điển hình để minh họa tại sao “SSRI có thể không hiệu quả đối với các triệu chứng trầm cảm ở những người mắc bệnh AUD đồng thời và có thể làm trầm trọng thêm việc xử dụng rượu ở một số người.”
Bác sĩ tâm thần David Menkes ở Hamilton, New Zealand, đã điều trị và nghiên cứu sự tương tác giữa rượu và thuốc trong 20 năm. Ông cho biết SSRI được kê đơn để điều trị tâm trạng chán nản, lo lắng hoặc mất ngủ có thể làm trầm trọng thêm bệnh AUD ở một số người, dẫn đến cảm giác thèm ăn nhiều hơn và cảm giác thèm uống quá mức.
Menkes nói: “Rất nhiều người không được đánh giá hoặc điều trị các vấn đề về xử dụng chất kích thích thường dùng thuốc chống trầm cảm. Điều trớ trêu khủng khiếp là nó thường không giúp ích được gì và đôi khi còn khiến mọi việc trở nên tồi tệ hơn.”
Bài báo mới cho biết việc các bác sĩ tiếp tục xử dụng SSRI ở những người bị AUD có triệu chứng trầm cảm được cải thiện mà không tăng lượng rượu bia là điều hợp lý. Nó cũng khuyến nghị ghi lại điểm bắt đầu của bệnh nhân trong việc xử dụng các chất gây nghiện, bao gồm cả rượu.
Các bác sĩ nhấn mạnh rằng không ai nên ngừng xử dụng SSRI một cách đột ngột.
Người phụ nữ nghiện rượu ở Vancouver đã xem xét kỹ lưỡng việc xử dụng rượu của mình khi mọi người xung quanh chỉ ra rằng bà không còn là chính mình nữa – thân tàn ma dại.
Bà cho biết, sau khi tham gia điều trị cai nghiện, bà đã thay đổi cuộc sống, xích lại gần chồng hơn và cải thiện sự nghiệp. Và bà không còn dùng bất kỳ loại thuốc nào nữa. Bà đã kiêng rượu được gần một năm.
Lời khuyên của bà dành cho những người đang chứng kiến người thân vật lộn với rượu hoặc vật lộn với chính mình: “Đừng sợ hãi khi thực hiện bước đầu tiên đó”.
