Phó Thống đốc Ngân hàng Canada Carolyn Rogers cảnh báo lãi suất khó có thể quay trở lại mức thấp mà mọi người đã quen như trước đại dịch COVID-19, và bà cảnh báo người dân cần chuẩn bị tinh thần cho việc lãi suất cao kéo dài.
Bà Carolyn Rogers nói trong một bài phát biểu hôm thứ Năm tuần trước: “Có thể rất hấp dẫn khi tin rằng mức lãi suất thấp mà tất cả chúng ta đã quen thuộc cuối cùng sẽ quay trở lại. Nhưng có nhiều lý do để nghĩ rằng chúng có thể sẽ không xảy ra”.
Theo bài phát biểu đã được soạn sẵn của bà, phó Thống đốc cho biết những thay đổi về cơ cấu của nền kinh tế toàn cầu, chẳng hạn như sự chuyển đổi từ tiết kiệm sang chi tiêu của những người thuộc thế hệ bùng nổ dân số – “baby boom” sắp nghỉ hưu, có thể dẫn đến lãi suất cao hơn.
Bà cho biết mức nợ chính phủ cao hơn và những rủi ro địa chính trị như chiến tranh giữa Israel và Hamas cũng có thể đẩy lãi suất lên cao hơn.
Bà Carolyn Rogers nói: “Tất cả những điều này rõ ràng có rất nhiều điều không chắc chắn. Nhưng không khó để thấy một thế giới nơi lãi suất liên tục cao hơn mức mà mọi người đã quen thuộc”.
Ngân hàng Trung ương Canada đã tăng mạnh lãi suất trong một năm rưỡi qua, đưa lãi suất căn bản từ 0,25% lên 5,0% – mức cao nhất kể từ năm 2001.
Việc tăng lãi suất này nhằm mục đích giảm lạm phát sau khi giá cả tăng nhanh hậu đại dịch.
Tuy nhiên, các nhà kinh tế đã suy đoán rằng tỷ giá có thể không quay trở lại mức thấp như trước đại dịch khi nền kinh tế thế giới trải qua những thay đổi về cơ cấu.
Người dân Canada đã dần trải qua cuộc sống với lãi suất cao khi ngày càng có nhiều người gia hạn các khoản nợ nhà với lãi suất cao ngất ngưỡng.
Bà phó Thống đốc cho biết việc điều chỉnh tỷ lệ cao hơn sẽ là một thay đổi lớn đối với tất cả mọi người từ chính phủ, công ty đến gia đình.
Bà nói: “Việc điều chỉnh sớm và từng chút một sẽ làm giảm nguy cơ phải thực hiện các bước đột ngột hơn và có thể gây mất ổn định sau này”.
Bà phó Thống đốc cũng lưu ý rằng dữ liệu cho thấy lãi suất cao hơn đang buộc người Canada phải hạn chế chi tiêu, trong khi tốc độ tăng trưởng tín dụng giữa các hộ gia đình đã chậm lại.
Các công ty cũng đang cảm thấy áp lực từ lãi suất tăng khi nhu cầu về hàng hóa và dịch vụ của họ chậm lại và chi phí trả nợ tăng lên.
Bà Rogers cảnh báo sẽ có nhiều điều chỉnh hơn thông qua các lần tăng lãi suất trước đó ảnh hưởng đến nền kinh tế.
Bà nói: “Lãi suất cao hơn vẫn đang tác động đến nền kinh tế. Chúng ta sẽ cần theo dõi chặt chẽ cả các chỉ số căng thẳng tín dụng và dữ liệu khảo sát để đánh giá xem các công ty và hộ gia đình đang điều chỉnh như thế nào”.
Mặc dù bà Carolyn Rogers nói rõ rằng, nhận xét của bà không nhằm mục đích dự đoán về hướng đi lãi suất của Ngân hàng Trung ương Canada, nhưng bài phát biểu cũng bổ sung thêm bằng chứng cho thấy các nhà hoạch định chính sách ngày càng coi chi phí đi vay là ít hạn chế hơn. Ngân hàng đã giữ lãi suất chủ chốt ở mức 5% trong cuộc họp thứ hai liên tiếp vào tháng 10, với lý do ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy nền kinh tế đang chậm lại bất chấp rủi ro lạm phát gia tăng.