Khi ngày càng có nhiều chủ nhà phải đau đầu với việc gia hạn nợ thế chấp với lãi suất cao hơn, trong đó nhiều người đang phải đối mặt với viễn cảnh đáng sợ là phải bán căn nhà vì họ không còn đủ khả năng chi trả.
Các chuyên gia tài chánh cho biết mặc dù lựa chọn đó có thể đang được cân nhắc, nhưng các chủ nhà có thể thực hiện những bước căng thẳng về mặt tài chánh trước khi tro bản “Cần bán” trước nhà của họ.
Bà Becky Western-Macfadyen, giám đốc huấn luyện tài chánh của Credit Canada, cho biết: “Chúng ta cần phải thừa nhận ngay từ đầu rằng việc bán căn nhà có thể là lựa chọn duy nhất đối với một số chủ nhà”.
Tuy nhiên, bà nói, chủ nhà nên bắt đầu điều chỉnh lại chi tiêu gia đình của mình bằng cách xem xét số tiền vào và ra, bao gồm các chi phí thường xuyên như bảo trì nhà cửa, sửa xe và hóa đơn y tế.
Bước tiếp theo sẽ là tập hợp tất cả các ý tưởng tiềm năng trên giấy để tìm cách đa dạng hóa nguồn thu nhập. Điều đó có thể có nghĩa là một công việc thứ hai, yêu cầu tăng lương ở nơi làm việc hoặc thuê một phòng trong nhà, Western-Macfadyen gợi ý.
Bà cũng cảnh báo rằng trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể cần phải có các biện pháp quyết liệt để giảm chi tiêu.
Bà nói: “Đây không phải là lúc để tập trung vào việc cắt giảm nhẹ nhàng. Mà bạn muốn chắc chắn rằng mình đang thực hiện một số thay đổi lớn của cuộc đời và nó cần phải bền vững.”
Bà đề nghị các chủ nhà nên dành bất kỳ khoản tiền mặt dự phòng nào vào khoản nợ thế chấp hiện tại của họ bằng khoản thanh toán một lần trước khi khoản tiền này được gia hạn với lãi suất cao hơn để giúp quản lý khoản thanh toán hàng tháng tăng lên dự kiến.
Nhiều người đang có niềm tin rằng lãi suất sẽ giảm trở lại. Nhưng điều đó có thể sẽ không xảy ra trong nhiều năm tới.
Theo Tony Salgado, người sáng lập AMS Wealth, chủ nhà cũng có thể tìm kiếm sự trợ giúp từ một cố vấn tài chánh hoặc một nhà lập kế hoạch tài chánh được chứng nhận để đánh giá xem một lối sống hợp lý nhưng bền vững sẽ như thế nào.
Ông nói: Khi thời hạn gia hạn thế chấp đến gần, đừng cho rằng lời đề nghị đầu tiên do người cho vay đưa ra là mức lãi suất tốt nhất.
Ông nói: “Nếu bạn có cơ hội làm việc với một nhà môi giới vay thế chấp, hãy bảo đảm rằng bạn đã tìm hiểu kỹ càng. Bởi vì tiết kiệm được một phần trăm hoặc nửa phần trăm có thể rất có giá trị trong môi trường ngày nay.”
Việc khấu hao thế chấp (mortgage amortization), chọn phương án phù hợp nhất giữa lãi suất cố định và lãi suất thay đổi cũng như tìm ra mức lãi suất tốt nhất cũng có thể giúp giảm bớt gánh nặng về lãi suất cao hơn khi gia hạn.
Lãi suất thế chấp hiện tại với các ngân hàng lớn ở mức trên 5% và lãi suất với những công ty tư hay cá nhân cho vay có thể còn cao hơn nhiều. Bạn có thể so sánh với lãi suất thế chấp dưới 3% trong thời kỳ đại dịch khi lãi suất chuẩn của Ngân hàng Trung ương Canada ở mức rất thấp chỉ 0.5%.
Ông Tony Salgado chỉ ra rằng có một niềm tin phổ biến rằng lãi suất thế chấp tăng nhanh chỉ ảnh hưởng đến các hộ gia đình có thu nhập thấp hoặc trung bình.
“Đó là một chút sai lệch,” ông nói. “Cho dù bạn là người có thu nhập thấp hay thu nhập cao, miễn là bạn có khoản thế chấp, những tỷ lệ này đều ảnh hưởng đến bạn.”
Tuy nhiên, Salgado cho biết, những người có thu nhập cao có thể điều chỉnh tốt hơn trước chi phí vay cao bằng cách di chuyển tài sản, vốn hoặc tiết kiệm hưu trí.
“Khi chúng tôi làm việc với những người có thu nhập thấp hơn với mức thế chấp cao hơn, họ có thể không có nhiều tài khoản đầu tư khác đến mức bạn có thể điều chỉnh hoặc di chuyển để giúp bù đắp những chi phí đó.”
Một số chủ nhà trẻ tuổi đang tìm đến cha mẹ của họ để được giúp đỡ trong việc theo kịp các khoản thanh toán thế chấp ngày càng tăng, như một khoản tạm ứng cho khoản thừa kế dự kiến của họ. Rất nhiều thế hệ lớn tuổi muốn thấy thành quả lao động chăm chỉ của họ mang lại lợi ích cho gia đình khi họ còn sống.
Tuy nhiên, nếu tất cả các tùy chọn này đã hết, điều đó có nghĩa là đã đến lúc phải tiếp tục.
Theo các chuyên gia, một khi đã xử dụng tối đa thẻ tín dụng và mức điểm tín dụng của mình không đủ cao để mượn nợ tiếp thì dĩ nhiên họ không có bất kỳ lựa chọn thay thế nào khác ngoài việc bán nhà.
Các chuyên gia cũng đề nghị các chủ nhà nên cân nhắc lựa chọn bán nhà thay vì bị tịch thu để phát mãi với giá thấp và sẽ phát sinh nhiều chi phí mà chủ nhà phải gánh thêm.
Khi lãi suất cao hơn ảnh hưởng đến hoạt động của thị trường nhà đất, điều này có thể khiến chủ nhà khó có được mức giá mà họ mong đợi từ việc bán nhà.
Bạn nên nói chuyện với người có chuyên môn quản lý tình trạng mất khả năng thanh toán có giấy phép cũng có thể là một lựa chọn giúp giảm bớt căng thẳng khi bán nhà và quản lý nợ.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo rằng, việc bán tài sản không nhất thiết đồng nghĩa với việc chấm dứt trách nhiệm của chủ nhà. Chủ nhà vẫn phải trả các chi phí như điện nước còn sót lại và bảo hiểm nhà cho đến khi quyền sở hữu được chuyển giao.
Nếu căn nhà bị bán lỗ, chủ nhà có trách nhiệm bù đắp khoản chênh lệch – có thể đến từ các khoản đầu tư khác hoặc xem xét các lựa chọn khác như khai phá sản.
Sau khi ngôi nhà được bán, câu hỏi rõ ràng nhất sẽ là: “Sau đó thì sao?”
Những người bán nhà lại phải đối mặt với thị trường nhà ở – với lãi suất cao hơn, giá thuê nhà tăng vọt và cuộc khủng hoảng khả năng chi trả nói chung.
Nhiều người đang có niềm tin rằng lãi suất sẽ giảm trở lại. Nhưng điều đó có thể sẽ không xảy ra trong nhiều năm tới.