Thủ hiến Tỉnh bang Ontario và Thị trưởng Toronto đã tổ chức một cuộc họp quan trọng đầu tiên tại Queen’s Park hôm thứ Hai 18/9 kể từ khi tân thị trưởng Olivia Chow nhậm chức vào đầu mùa hè này.
Thủ hiến Doug Ford cho biết ông đồng ý rằng Thành phố Toronto cần một “thỏa thuận mới” để tiếp tục được tài trợ sau khi tổ chức cuộc gặp với Thị trưởng Toronto Olivia Chow hôm thứ Hai, nhưng nói thêm rằng ông không ủng hộ bất kỳ loại thuế mới nào để giúp Toronto tự thoát khỏi lỗ hổng tài chánh khó khăn.
Sau cuộc gặp, hai bên cho biết họ đã đồng ý thành lập một “nhóm làm việc về thỏa thuận mới với nhiệm vụ đạt được sự ổn định lâu dài và bền vững về tài chánh của Toronto”.
Ông Ford cho biết trong một tuyên bố: “Những thách thức tài chánh sâu sắc của Toronto không còn bền vững nữa. Toronto là nơi đóng góp chính cho thành công kinh tế của Ontario và Canada. Các chính phủ cần phải làm việc cùng nhau để đưa ra các giải pháp bảo vệ dịch vụ, tránh các loại thuế mới và đưa thành phố vào con đường ổn định tài chánh lâu dài. Tôi mong được làm việc với Thị trưởng Chow để xây dựng một Toronto mạnh mẽ hơn và bảo đảm nơi đây vẫn là động lực kinh tế của Canada.”
Đạt được một thỏa thuận mới cho Toronto về nguồn tài trợ liên tục bền vững từ các cấp chính phủ là một cam kết quan trọng trong chiến dịch tranh cử của bà Olivia Chow, cũng như các ứng cử viên khác trong cuộc đua vào chức thị trưởng Toronto hồi đầu năm nay. Các thị trưởng kế nhiệm đã nói rằng chính quyền liên bang và cấp tỉnh bang đã thường xuyên “bỏ đói” tài chánh cho thành phố trong khi chất thêm trách nhiệm lên vai thành phố để giảm bớt áp lực tài chánh cho chính họ.
Hội đồng Thành phố Toronto gần đây đã bỏ phiếu để xem xét một loạt các lựa chọn doanh thu mới nhằm giải quyết khoản thiếu hụt $1,5 tỷ Gia kim. Tuy nhiên, một số lựa chọn đó, chẳng hạn như thuế bán hàng GST hoặc phí cầu đường của thành phố, sẽ cần có sự chấp thuận của tỉnh bang.
Trong khi Thủ hiến Ford thừa nhận rằng Toronto cần một khuôn khổ tài trợ dài hạn mới, ông nói rằng ông không ủng hộ việc thực hiện bất kỳ loại thuế mới nào hoặc trao cho thành phố một phần thuế HST.
Ông Ford cho biết: “Tôi không tin rằng chúng ta nên tăng thuế trong hoàn cảnh mọi người đang cảm thấy áp lực về việc tăng chi phí thực phẩm, xăng dầu và các khoản vay thế chấp”.
Về phần mình, Thị trưởng Chow cho biết “Thành phố Toronto thực sự không quan tâm tiền đến từ đâu” và cho biết việc chia sẻ trách nhiệm đối với các chi phí lớn như đường cao tốc, nhà tạm trú, chăm sóc trẻ em hoặc giao thông công cộng cũng có thể là một cách giúp đỡ thành phố mà không cần thực hiện thuế mới để tăng doanh thu.”
Tuy nhiên, bà Chow nói “tỷ lệ phần trăm phải đúng (phần chia sẻ thuế HST). Nó phải bền vững.”
Cả ông Ford và bà Chow đều cho biết họ muốn chính phủ liên bang ngồi vào bàn đàm phán để trở thành một phần của nhóm làm việc về thỏa thuận mới, nhóm này sẽ bao gồm các quan chức dịch vụ công từ các bộ, ngành liên quan của tỉnh bang và thành phố.
Họ nói rằng họ hy vọng sẽ có một báo cáo tạm thời từ nhóm vào tháng 11.
Ngoài việc thảo luận về các mục tiêu chung quan trọng, cuộc gặp còn tạo cơ hội cho hai nhà lãnh đạo thực hiện một số công việc hàn gắn các rào cản vì tính chất chính trị.
Trong cuộc bầu cử thị trưởng Toronto vừa qua, Thủ hiến Ford cho biết chiến thắng của bà Chow sẽ là một “thảm họa không thể giải quyết” đối với Toronto. Ông nói rằng người dân Toronto nên bầu lại người khác. Bà Chow cũng chỉ trích kế hoạch của ông Ford nhằm sửa sang lại khu Ontario Place với một spa và công viên nước tư nhân lớn, đồng thời sáp nhập nó với Trung tâm Khoa học Ontario trên khu đất còn lại ở khu vực bờ hồ Lakeshore ở Toronto.
Tuy nhiên, cả hai đều mỉm cười sau cuộc gặp gỡ này.
“Tôi ở đây với bạn tôi, bà Olivia Chow. Chúng tôi vừa có một cuộc trò chuyện tuyệt vời,” ông Ford nói khi cả hai bước ra khỏi phòng đàm phán với các ký giả. “Bạn biết đấy, chúng tôi đã biết nhau nhiều năm và gia đình chúng tôi gần như đã quay trở lại.”
Ông Ford nhớ lại khoảng thời gian khi em trai ông là Rob Ford và người chồng quá cố của bà Chow, cựu thủ lãnh đảng NDP Jack Layton, ngồi cùng bàn trong phòng hội đồng khi cả hai đều là nghị viên hội đồng thành phố.
Mặc dù đến từ những hệ tư tưởng chính trị khác nhau nhưng cả hai vẫn rất thân thiện.
“Jack và Rob đã cho thấy rằng chúng ta không cần phải đồng ý về mọi thứ mới làm việc cùng nhau,” ông Ford nói trước khi đưa cho bà Chow một bức ảnh chụp giữa bà và cựu Thị trưởng Rob Ford cùng khánh thành bức tượng Jack Layton ngồi trên chiếc xe đạp 2 chỗ ngồi.
Thủ hiến Ford nói: “Tôi cũng rất vui được biết bà thị trưởng với tư cách là một nhà lãnh đạo chu đáo, người gắn kết mọi người lại với nhau vì đó là cách bà hoàn thành công việc cùng nhau. Thị trưởng Chow và tôi cam kết sẽ làm việc cùng nhau. Và mặc dù không phải lúc nào chúng ta cũng đồng tình, nhưng chúng ta sẽ không để sự khác biệt cản trở việc tiến tới những điều mà chúng ta đã đồng ý, như xây nhà, xây dựng các dự án giao thông công cộng và cơ sở hạ tầng quan trọng.”
Trước cuộc họp, tỉnh bang Ontario đã đưa ra một tuyên bố công bố cam kết trị giá 42 triệu Gia kim để giúp đỡ những người xin tị nạn, trong đó 26,4 triệu Gia kim sẽ được chuyển đến Toronto.