Theo một nghiên cứu mới của Capital Economics cho biết, đánh giá của Ngân hàng Trung ương Canada về rủi ro lạm phát gia tăng trái ngược hoàn toàn với dự báo về sự yếu kém của nền kinh tế Canada.
Dưới đây là bài phân tích và lý giải vì sao Ngân hàng sẽ không tăng thêm lãi suất trong thời gian tới.
Các nhà hoạch định chính sách tại Ngân hàng Trung ương Canada đã giữ lãi suất căn bản ở mức 5% vào tuần trước, nhưng cảnh báo rằng họ có thể cần phải tăng lãi suất một lần nữa do rủi ro lạm phát gia tăng. Do đó, Ngân hàng Trung ương Canada kỳ vọng lạm phát sẽ ở mức mục tiêu 2% cho đến năm 2025. Nhưng các nhà kinh tế tại Capital Economics cho biết dự báo của Ngân hàng Trung ương không thực sự ủng hộ quan điểm đó.
Chuyên gia kinh tế Stephen Brown cho biết trong một báo cáo vào ngày 27 tháng 10: “Việc Ngân hàng Canada nhấn mạnh rằng rủi ro lạm phát đã gia tăng dường như trái ngược với những dự báo mới của họ, vốn cho thấy mức độ suy thoái kinh tế lớn sẽ xảy ra vào năm tới”.
Capital Economics cho biết Ngân hàng Trung ương dường như chỉ đánh giá dựa vào sự gia tăng rủi ro lạm phát trên sự tăng vọt của giá dầu, vì WTI (West Texas Intermediate) dự báo sẽ tăng đến $85 USD/thùng, theo Báo cáo Chính sách Tiền tệ mới nhất của Canada. Và Ngân hàng Trung ương Canada cũng cho biết giá dầu có thể tăng cao hơn nữa nếu chiến tranh ở Gaza và Israel lan rộng và lâu dài.
Nhưng các nhà kinh tế tại Capital Economics cho biết Ngân hàng Trung ương Canada có thể đang đi trước trong việc đánh giá lượng dầu thực sự sẽ tác động đến lạm phát, đồng thời tính đến yếu tố tăng trưởng kinh tế. Ông Brown cho biết: “Mặc dù chúng tôi đồng ý về những rủi ro bên ngoài đối với giá dầu, nhưng chúng tôi đánh giá rằng ngân hàng đang phóng đại áp lực lạm phát trong nước”.
Ngân hàng Trung ương Canada dự báo lạm phát ở mức 3,3% trong quý này và 3% vào năm tới. Nhưng xử dụng những dự báo giá dầu tương tự, Capital Economics dự đoán lạm phát sẽ giảm xuống 3,1% trong quý này và giảm thêm trong năm tới xuống mức trung bình 2,5%.
Sự khác biệt có thể được giải thích bằng những quan điểm khác nhau về giá địa ốc, điều này ảnh hưởng đến tỷ lệ lạm phát. Ngân hàng Trung ương Canada không dự báo rõ ràng giá địa ốc sẽ đi về đâu trong năm tới, nhưng dựa trên các tuyên bố trong Báo cáo Chính sách Tiền tệ, có vẻ như các nhà hoạch định chính sách kỳ vọng giá nhà sẽ tăng, Capital Economics cho biết.
Điều đó được thể hiện rõ trong biểu đồ trong Báo cáo Chính sách Tiền tệ cho thấy dự báo lạm phát địa ốc sẽ tương đối ổn định trong sáu tháng tới. Để so sánh, Capital Economics dự báo lạm phát địa ốc sẽ bắt đầu giảm bớt vào đầu năm 2024. Đó là bởi vì các nhà kinh tế của công ty dự đoán giá nhà sẽ giảm 5% trong sáu tháng đầu năm chứ không tăng như Ngân hàng Trung ương Canada đưa ra. Theo Báo cáo Chính sách tiền tệ của ngân hàng, giá nhà thấp hơn được coi là yếu tố để giảm lạm phát.
Nhưng đó không phải là sai sót duy nhất trong dự báo lạm phát của Ngân hàng Trung ương Canada, Capital Economics cho biết. Kế hoạch của các nhà hoạch định chính sách rằng các công ty cung ứng sẽ tiếp tục tăng giá hàng hóa, cùng với kỳ vọng rằng lạm phát sẽ ở mức cao, lại cho thấy một sự mâu thuẫn khác. Capital Economics cho biết những đánh giá đó không phù hợp với việc Ngân hàng Trung ương Canada hạ bậc tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Ngân hàng trung ương hiện kỳ vọng nền kinh tế sẽ chỉ tăng trưởng 1,2% trong năm nay, 0,9% vào năm 2024 và 2,5% vào năm 2025. Điều đó cho thấy lãnh vực địa ốc, tiêu dùng và đầu tư kinh doanh đều có thể sẽ yếu đi trong tương lai.
Capital Economics cho biết nhu cầu tiêu dùng chậm lại có thể sẽ tạo ra tác động ngược lại đến giá cả mà Ngân hàng Canada đang dự báo. Khi chi tiêu của khách hàng giảm bớt, các công ty sẽ đưa ra các quyết định về giá cạnh tranh hơn để giành được doanh số. Họ cho biết trước đây, nhu cầu mạnh mẽ là động lực chính khiến giá cả tăng cao, góp phần thúc đẩy lạm phát.
Capital Economics cho biết nếu không có giá tiêu dùng cao hơn và kỳ vọng lạm phát cố định, dự báo của Ngân hàng Canada sẽ cho thấy lạm phát sẽ quay trở lại mức 2% vào cuối năm 2024 khi GDP suy yếu dần.
Nhìn chung, điều đó có nghĩa là Ngân hàng Canada có thể bỏ quan điểm thà tăng lãi suất sớm vẫn tốt hơn là muộn để tránh những rủi ro về sau.
Ông Brown cho biết: “Quan điểm của chúng tôi rằng ngân hàng vẫn đang đánh giá quá cao triển vọng ngắn hạn cho cả tăng trưởng kinh tế và lạm phát, điều này cho thấy ngân hàng sẽ không cần duy trì xu hướng thắt chặt lâu dài”.
Chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau đang lên kế hoạch cho các biện pháp mới để thắt chặt tiêu chuẩn đối với các trường đại học, nhằm đáp lại những lời chỉ trích rằng ngành giáo dục của Canada đang thu hút quá nhiều sinh viên nước ngoài đến mức gây áp lực lên thị trường địa ốc và thị trường việc làm.
Bộ trưởng Di trú Marc Miller hôm thứ Sáu 27/10 đã công bố một khuôn khổ sẽ thúc đẩy các trường đại học và cao đẳng đặt ra tiêu chuẩn cao hơn về dịch vụ, hỗ trợ và kết quả cho sinh viên du học, bắt đầu từ học kỳ mùa thu năm 2024. Theo một tuyên bố của chính phủ, Bộ trưởng Di trú Miller cũng sẽ đưa ra các biện pháp để giải quyết vấn đề gian lận tuyển sinh.
Số lượng sinh viên nước ngoài ở Canada đã tăng gấp ba lần trong khoảng một thập kỷ, đạt hơn 800,000 sinh viên vào năm ngoái. Theo văn phòng của ông Miller, sinh viên du học đóng góp hơn 22 tỷ Gia kim cho nền kinh tế Canada hàng năm – lớn hơn xuất khẩu phụ tùng xe hơi, gỗ xẻ hoặc máy bay của Canada – và hỗ trợ hơn 200,000 việc làm.
Capital Economics được thành lập vào năm 1999, là một công ty đánh giá kinh tế hàng đầu thế giới có đại bản doanh ở Luân Đôn, Vương Quốc Anh. Tổ chức này chuyên phân tích, dự báo, cố vấn kinh tế vĩ mô, thị trường tài chánh và đưa ra quyết định để đầu tư tốt hơn mang lại giá trị bền vững cho nền kinh tế ■