Thị trường địa ốc chậm lại ở nhiều nơi tại Canada đang buộc một số chủ nhà phải nhượng bộ về giá cả, hoặc trì hoãn kế hoạch bán nhà cho đến năm sau.
Các chuyên gia địa ốc cho biết sự kiên nhẫn và linh hoạt về giá là chìa khóa để bán được nhà trên thị trường ngày nay và việc chờ đợi đến mùa xuân với hy vọng về một thị trường tốt hơn là điều không chắc chắn.
Số liệu doanh thu tháng 10 do Hiệp hội Địa ốc Canada (CREA) công bố trong tuần này cho thấy hoạt động tại hầu hết các thị trường lớn nhất của Canada đã “sụt giảm đáng kể”.
Theo CREA, số nhà bán ra đã giảm 5,6% so với tháng 9. Theo lời của chủ tịch CREA Larry Cerqua nói rằng người mua có thể đã bước vào thời kỳ “ngủ đông” sớm vì lãi suất cao hơn sẽ hạn chế sức mua trên toàn quốc.
Một nhà môi giới địa ốc ở Kingston nói rằng số lượng nhà bán được ở thành phố đó vào tháng 10 đã giảm 9% so với cùng kỳ năm ngoái, với giá trung bình giảm 5,3% mỗi năm.
Theo nhà môi giới này cho biết, điều chính đã thay đổi trong khu vực là phải mất bao lâu để bán được một căn nhà. Mặc dù số ngày trung bình trên thị trường ở Kingston hiện là 24 ngày, nhưng bà cho biết hiện tại có thể mất từ ba đến sáu tháng để bán được nhà.
CREA lưu ý rằng tỷ lệ doanh số bán trên số danh sách mới đăng bán trên toàn quốc đã chạm mức thấp nhất trong 10 năm là 49,5% trong tháng 10.
Nhà môi giới địa ốc Elliott Chun tại The Partners Real Estate cho biết Khu vực Đại Thủ phủ Vancouver cũng đang trải qua thời kỳ suy thoái tương tự.
Trong khi số lượng nhà bán trên thị trường tăng theo tháng và theo năm vào tháng 10, ông lưu ý rằng thị trường vẫn thấp hơn gần 30% so với mức trung bình 10 năm trong cùng tháng.
Ông nói, số lượng người mua trên thị trường đã “giảm dần” kể từ mùa xuân và mùa hè, và tình trạng đưa ra nhiều lời đề nghị ngày càng hiếm và chỉ dành cho những ngôi nhà sang trọng.
Hanif Bayat, Giám đốc điều hành của nền tảng phân tích tài chánh WOWA.ca, lưu ý rằng không phải mọi thị trường đều phải đối mặt với đợt suy giảm này: doanh số bán hàng ở Calgary vẫn tăng cao. Theo hội đồng địa ốc tại đây, nguồn cung nhà ở tại Calgary vẫn còn hạn chế và doanh số bán căn hộ condo tương đối phải chăng đang thúc đẩy hoạt động trong thành phố khá náo nhiệt.
Nhưng Hanif Bayat nói rằng những người bán nhà ở Ontario và British Columbia đang phải đối mặt với những thách thức lớn và phải chờ đợi lâu hơn để cố gắng bán nhà trong môi trường lãi suất cao hơn. Người mua ở đây đang phải đối mặt với những thách thức ngày càng lớn về khả năng chi trả trong bối cảnh giá nhà thường tăng cao và chi phí sinh hoạt cao hơn.
Hanif Bayat cho biết ngày càng ít người mua có thể đủ điều kiện vay nợ thế chấp với lãi suất cao hiện nay, đồng thời những người bán sắp gia hạn thế chấp đang phải vật lộn để đáp ứng các khoản thanh toán hàng tháng của họ.
Ông cho biết, những người bán đang cảm thấy căng thẳng – đặc biệt là các nhà đầu tư có thu nhập từ các căn hộ cho thuê không còn đủ trang trải khoản thế chấp của họ – đang cố gắng bán bớt tài sản khi nhu cầu bị kìm hãm bởi chi phí vay cao hơn.
“Chúng ta có nhiều người bán và ít người mua hơn. Và điều đó thường có nghĩa là rất khó bán,” Bayat nói.
Theo nhiều nhà môi giới và chuyên gia tài chánh cho biết, người bán cần nhân nhắc giá cả làm sao cho hai bên dễ thương lượng để “thuận mua vừa bán” thì mới bán được nhà dễ dàng hơn.
Ở Ontario, nhiều người bán vẫn quen với thị trường cách đây một năm hoặc thậm chí sáu tháng trước khi họ nắm giữ nhiều quyền đàm phán hơn trước nhu cầu nhiệt thành của người mua. Nhưng giờ đây mọi thứ đang đảo ngược.
Ông Elliot Chun ở Vancouver cho biết: “Bỏ giá của ngày hôm qua sang một bên, bạn chỉ có thể kiểm soát những gì ở trước mắt chúng ta và đó là điều kiện thị trường hiện tại cũng như những gì người mua sẽ trả”.
Ông Chun gần đây đã thấy một số người bán sẵn sàng thương lượng về giá cả. Ông trích dẫn một căn nhà được niêm yết giá thị trường gần $1,4 triệu đô, trong đó người bán đã giảm gía yêu cầu của họ xuống còn $1,25 triệu đô và có thể mặc cả giá thậm chí thấp hơn một chút.
Hiện nay, người bán phải “sắc bén” về giá cả vì người mua sẽ không trả quá cao đối thị trường hiện tại.
Đối với những người đang nghĩ đến một con số cụ thể mà họ cần phải đạt được, nhiều nhà môi giới khuyên “hãy kiên nhẫn”.
Trong thời kỳ đại dịch, nhiều nhà môi giới địa ốc thường khuyên thân chủ rằng căn nhà của họ sẽ bán được trong thời gian nhanh nhất, vì vậy hãy đi tìm căn nhà mà họ muốn mua trước khi bán căn nhà hiện tại. Bây giờ thì nhiều nhà môi giới không biết sẽ mất bao lâu để bán được căn nhà của mình.
Khi một khách hàng tìm nhà môi giới địa ốc để rao bán căn nhà của họ, câu hỏi đầu tiên mà người môi giới hỏi họ là: tại sao quý vị cần bán?
Nếu ai đó bán nhà không đúng thời gian và có thể đợi để đạt được mức giá mong muốn, các nhà môi giới có tâm đều khuyên họ nên đợi “cho đến khi thị trường trở nên thuận lợi hơn”.
Nhiều nhà phân tích cũng kỳ vọng rằng thị trường mùa xuân thường bận rộn hơn có thể trùng hợp với các dấu hiệu cho thấy lãi suất của Ngân hàng Trung ương Canada có thể giảm. Trong khi ngân hàng trung ương cảnh báo rằng lãi suất căn bản của họ có thể vẫn cần tăng thêm để kìm chế lạm phát, một số nhà kinh tế dự báo việc cắt giảm lãi suất có thể bắt đầu vào giữa năm 2024.
Khi người mua có được “sự ổn định” đó, kỳ vọng nhu cầu mua sẽ quay trở lại thị trường, điều này có thể đẩy giá lên cao trở lại.
Trong khi nhiều người mua bị loại khỏi thị trường vào lúc này vì mức giá cao, nhiều nhà môi giới đều nói rằng những người mua đủ điều kiện ngày nay có quyền lựa chọn danh sách nhà bán và có thể thương lượng giá cả cho mình.
Nền kinh tế Canada đã có dấu hiệu hạ nhiệt rõ rệt trong những tháng gần đây. Bayat nói rằng nếu các rạn nứt tiếp tục hình thành trên thị trường việc làm và tỷ lệ thất nghiệp tăng lên, nếu người mua bị mất thu nhập, có thể họ cũng sẽ bị đẩy ra ngoài lề.
Căng thẳng lãi suất nợ thế chấp gia tăng cũng có thể thúc đẩy nhiều người bán tham gia thị trường, bổ sung thêm nguồn cung cho nhóm người mua đang suy giảm và đẩy giá nhà bán xuống sâu hơn.